بنام خدا
شکاف‌هایی که به تازگی پای کوه نقش‌رستم و روی سطح زمین، در فاصله دو یا سه متری کوهی که مقبره ۴ شاه هخامنشی و نقش‌های دوره ساسانی و ایلامی روی آن قرار گرفته، ایجاده شده زنگ خطری برای این آثار مهم باستانی است. به گفته یک زمین‌شناس، خطری جدی نقش‌رستم را تهدید می‌کند.
به گزارش CHN پیش از این ترک‌هایی در بدنه کوه نقش‌رستم، به خصوص در بخشی که مقبره خشایارشاه واقع شده‌است دیده می‌شد، که گفته می‌شود بر میزان این ترک‌ها افزوده شده‌است. اما به تازگی ترک بزرگی در پای این مجموعه جهانی ایجاد شده و شنیده‌ها حاکی از آن است که استفاده از قنات‌های نزدیکی اطراف این محوطه باعث به وجود آمدن این شرایط شده است.
«محمدرضا قدری»، زمین‌شناسی که پیش از این روی رانش‌های قلعه زیویه نیز مطالعاتی داشته درباره شکاف‌هایی که به تازگی در نقش‌رستم ایجاد شده به CHN می‌گوید: «این شکاف‌ها یک گسیختگی است که قبلا وجود نداشته و باید جدی گرفته شود. چند عامل در پیدایش این گسیختگی موثر است که لازم است به وسیله متخصصان از نزدیک مورد بررسی قرار گیرد.»
وی در ادامه گفت: «کوه حسین که آثار نقش رستم روی آن ساخته شده‌است، مربوط به سازند گدوان است که از جنس آهک، رس و شیل تشکیل شده است. سطح زمین در پای این بخش از کوه بر خلاف دیگر قسمت‌ها که صاف و یکنواخت هستند، شیب کمی دارد که می‌تواند به حرکت کند و نامریی لایه‌های رسی و شیلی بیانجامد.»
به گفته وی اما مساله مهم در پیدایش این گسیختگی مربوط به لایه‌های آهکی بوده که ممکن است از زیر دچار انحلال شده باشند.
قدری دراین‌باره گفت: «این گسیختگی اگر عمیق باشد لازم است سطح آبهای زیرزمیی این محدوده مورد بررسی قرار گیرند. به نظر می‌رسد این شکاف و گسترش به افزایش فروروی آبهای جاری و تداوم انحلال سنگ‌ها زیرین منجر می شود که در صورت انحلال بیشتر سنگ‌های زیرین، سطح زمین در این بخش دچار نشست و فروریزی می‌شود.»
وی تاکید کرد: «نشست زمین در هر اندازه و هر مقایس مکانی و زمانی که روی دهد، برای آثار باستانی نقش‌رستم زیانبار است.»
این زمین‌شناس درباره سفره‌های آبهای زیرزمینی محدوده کوه رحمت گفت: «سفره آبهای زیرزمینی کوه رحمت به صورت کارستی بوده که دارای بیلان آبی مثبت است. خروج آبهای زیرزمینی این بخش به وسیله چشمه، کاریز و چاه‌های کارستی صورت میگیرد. شرایط آبگیری و آبدهی این سفره کارستی در فرایند انحلال لایه‌های آهکی موثر بوده که لازم است به صورت سیستماتیک مورد مطالعه قرار گیرد.»
قدری همچنین درباره ترک بزرگی که روی مقبره خشایارشاه به وجود آمده گفت: «یک شکستگی نیز به صورت عمودی در دیواره کوه روی مقبره خشایارشاه وجود دارد که ساختار و شرایط پیدایش آن با این گسیختگی متفاوت است.»
به گفته دوستداران میراث بنیاد پاسارگاد بسیاری از معادن اطراف کوه نقش‌رستم مجوزهایی برای استخراج گرفته‌اند که انفجارهای ایجاد شده در این معادن می‌تواند باعث گسترش ترک‌های آثار نقش‌رستم شود.
نقش رستم نام مجموعه باستانی در شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که یادمان‌هایی از ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده‌است. آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی (از جمله داریوش بزرگ و خشایارشا)، نقش برجسته‌هایی از وقایع مهم دوران ساسانیان (از جمله تاجگذاری اردشیرپاپکان و پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم)، بنایی موسوم به کعبه زرتشت و نقش‌برجسته ویران‌شده‌ای از دوران ایلامیان در نقش رستم قرار دارد.
نظرات شما عزیزان:
ارسال توسط سورنا
آخرین مطالب
تبادل لینک هوشمند 